Update hervorming registratierechten in Wallonië vanaf 2025
CENTURY 21

Publicatiedatum: 18/11/2024

De Waalse regering kondigde een forse daling aan van registratierechten bij aankoop van een enige & eigen woning in 2025. Hoe staat het met de adoptie van de tekst & welke andere toekomstige fiscale wijzigingen staan huiseigenaars te wachten? Lees verder.

DISCLAIMER: De informatie in dit artikel is alleen van toepassing op het Waalse Gewest en niet op de andere gewesten van het land. Bovendien wordt deze informatie u enkel ten indicatieve titel verstrekt. Wij geven geen garantie en aanvaarden geen aansprakelijkheid met betrekking tot de accuraatheid en actualisering van de tekst. Alvorens een beslissing te nemen op basis van deze informatie, gelieve steeds vooraf contact op te nemen met uw CENTURY 21 kantoor of uw notaris, aangezien er nuances (voorwaarden, bepalingen, ...) en/of belangrijke updates kunnen zijn over dit onderwerp, waarvan u best vooraf op de hoogte wordt gebracht.

Situatie op 14 november 2024

Op 14 november keurde de Waalse regering definitief het ontwerpdecreet goed dat een verlaagd tarief van registratierechten invoert voor de aankoop van een enkele, eigen woning, alsook een algemene vermindering van successierechten.

De tekst van deze voorstellen voor nieuwe belastingbepalingen zal begin december door het Waalse parlement worden besproken.

OPGELET: de definitieve tekst van het decreet zal pas bekend zijn na analyse en goedkeuring door het Waalse parlement in plenaire zitting en publicatie van het aangenomen decreet in het Belgisch Staatsblad.

Wat staat er in de voorlopige versie van het decreet m.b.t. de hervorming van het Waalse belastingstelsel over registratierechten bij de aankoop van onroerend goed?

Drastische verlaging van het registratierecht voor de aankoop van een enige en eigen woning

Vanaf 1 januari 2025 wordt het tarief van het registratierecht dat van toepassing is op onroerend goed dat bedoeld is om je eigen en enige woning te worden, aanzienlijk verlaagd. Het daalt van 12,5% (het huidige standaardtarief) naar 3%.

Het doel van deze maatregel is om het voor jongvolwassenen makkelijker te maken om een huis te kopen.

Er wordt ook rekening gehouden met veranderingen in levensstijl (huishouden, kinderen, beroep, mobiliteit, milieu-impact, enz.) door huidige huiseigenaren te laten profiteren van de 3%, op voorwaarde dat ze hun huidige woning verkopen binnen 3 jaar na aankoop van de nieuwe woning.

Afschaffing van de verschillende andere gunstige stelsels die tot nu toe naast elkaar bestonden m.b.t. de registratierechten

De volgende 3 stelsels worden per 1 januari 2025 afgeschaft en vervangen door één gunstige regeling (het 3%-tarief) voor kopers van een eigen, unieke woning.

b.1. Het abattement bij de aankoop van een enige en eigen woning

Momenteel bedraagt de vrijstelling in het Waalse Gewest € 40.000 voor de aankoop van een eigen en enige eigen van minder dan €350.000. Met andere woorden, men hoeft geen registratierechten te betalen op de eerste €40.000 als men een woning koopt die minder dan €350.000 kost. Dit is een besparing van €5.000 aan registratierechten.

Woningen die tussen €350.000 en €500.000 kosten, genieten van een degressieve vrijstelling, berekend op basis van de volgende formule: €40.000 - ((20.000 x (belastinggrondslag - 350.000) / 150.000).

Woningen met een waarde van meer dan €500.000, genieten van een vrijstelling op de eerste €20.000, m.a.w. een besparing van €2.500 aan registratierechten.

Om van dit voordeel te kunnen genieten, moet je een natuurlijke persoon zijn die een eigendom koopt dat bedoeld is om de eigen woning van de koper te worden, en geen andere eigendom bezitten.

b.2. Huisvestingsvouchers :

Ter herinnering, de “chèque habitat” (van kracht sinds 1 januari 2016 in Wallonië) is een belastingvermindering die kan worden omgezet in een belastingkrediet. De voorwaarden om toegang te krijgen tot dit voordeel zijn cumulatief:

  • een huis kopen (met of zonder renovatie) of bouwen ;

  • dit huis bewonen;

  • een hypothecaire krediet afsluiten met een minimale looptijd van 10 jaar;

  • enige woning: geen eigenaar, mede-eigenaar (behalve door erfenis of schenking), blote eigenaar (behalve door erfenis of schenking), vruchtgebruiker (behalve door erfenis of schenking), opstalhouder, erfpachter of bezitter van een andere woning zijn;

  • een inkomen hebben (totaal belastbaar inkomen individueel genomen) van minder dan €81.000 (geïndexeerd tot €100.926 in 2023, belastingjaar 2024).

Het voordeel wordt toegekend vanaf het belastingjaar dat volgt op het jaar waarin de lening is aangegaan, en gedurende een periode van maximaal 20 jaar, of maximaal 20 belastingverminderingen tijdens het leven van de belastingbetaler. Het bedrag van de belastingvermindering wordt voor elke belastingbetaler afzonderlijk en voor elk belastingjaar afzonderlijk berekend op basis van bepaalde criteria zoals inkomen, kinderen ten laste, de looptijd van de lening en de som van de jaarlijkse aflossingen van rente, kapitaal en levensverzekeringspremie in verband met de hypothecaire lening.

Deze regeling had een aantal doelstellingen, waaronder: meer steun voor gezinnen (waaronder eenoudergezinnen), meer hulp voor mensen met een laag of gemiddeld inkomen en individualisering van de rechten (de uitkering wordt toegekend aan het individu en niet langer voor de wooneenheid).

b.3. Het verlaagde tarief voor bescheiden woningen:

Om voor dit voordeel in aanmerking te komen, moest de koper een woning kopen waarvan het niet-geïndexeerde kadastrale inkomen niet hoger is dan een bepaald bedrag (€ 745), dat kan worden verhoogd afhankelijk van het aantal kinderen ten laste. De koper moet een natuurlijk persoon zijn en de volledige eigendom van het onroerend goed kopen, en op het moment van aankoop geen andere rechten op het onroerend goed hebben, en ook 3 jaar zonder onderbreking in het onroerend goed blijven wonen. In dit geval is een verlaagd tarief van 6% registratierecht van toepassing, tot een plafond van ongeveer € 203.000, als het onroerend goed zich in een hogedrukgebied bevindt. Als het pand zich niet in een dergelijk gebied bevindt, is het plafond tot waar het verlaagde tarief van 6% van toepassing is ongeveer €190.000.

In het Waalse Gewest verwijst een vastgoeddrukgebied naar alle gemeenten waar de gemiddelde prijs van gewone woonhuizen meer dan 35% hoger ligt dan de gemiddelde prijs van dezelfde huizen in het gewest. De lijst van gemeenten met vastgoeddruk wordt jaarlijks opgesteld door de Waalse overheidsdiensten die verantwoordelijk zijn voor huisvesting, en is van toepassing vanaf de volgende 1 januari.

Andere belastingwijzigingen met betrekking tot onroerend goed: sterke verlaging van de successierechten en schenkingsrechten op onroerend goed vanaf 2028

Wat de successierechten betreft, is een radicale verlaging van de huidige tarieven gepland. Vanaf 1 januari 2028 zullen de maximumtarieven dalen tot:

  • van 30% naar 15% voor directe afstammelingen, echtgenoten en wettelijk samenwonenden;

  • van 65% naar 33% voor broers en zussen;

  • van 70% naar 35% voor zijverwanten (ooms of tantes en neven of nichten);

  • van 80% naar 40% tussen alle andere personen.

Naast deze verlaging van de successierechten zullen ook de belastingtarieven voor schenkingen van onroerend goed worden verlaagd om de aantrekkelijkheid van deze vroegtijdige overdracht van vermogen, die vaak een gedeeltelijke herinvestering in de economie mogelijk maakt, te behouden.

De maximumtarieven zullen bijvoorbeeld vanaf 1 januari 2028 worden verlaagd:

  • van 27% naar 14% voor directe afstammelingen, echtgenoten en wettelijk samenwonenden;

  • van 40% naar 20% tussen alle andere personen (van broers en zussen tot andere personen).

Er zijn nog een aantal andere aanpassingen gepland om de fiscale rechtvaardigheid te verbeteren:

  • Om rekening te houden met wijzigingen in de samenstelling van het gezinshuishouden (gemengde gezinnen), wordt de gelijkstelling van de kinderen van de echtgeno(o)t(e)/wettelijke samenwoner van de overledene (of van de schenker) uitgebreid tot alle afstammelingen, zodat de kleinkinderen of achterkleinkinderen van de echtgeno(o)t(e) of wettelijke samenwoner kunnen genieten van de voorkeurstarieven van de rechte lijn voor successierechten (of schenkingsrechten op onroerende goederen).

  • Evenzo zullen kinderen die in een pleeggezin zijn opgenomen, onverminderd de regels van het burgerlijk recht, op dezelfde manier worden behandeld als de biologische kinderen van de overledene en de donor. Ook al gaat het hier niet om een groot aantal kinderen, het lijkt volstrekt oneerlijk om hen als vreemden in het gezinshuishouden te beschouwen na enkele jaren bij hun pleeggezin te hebben gewoond.

  • Er zijn verschillende andere maatregelen genomen met betrekking tot successierechten, zoals de invoering van een optioneel forfaitair bedrag voor begrafeniskosten en "kleine" schulden van de overledene, om de verplichtingen van erfgenamen te vereenvoudigen die toch al te maken hebben met alle moeilijkheden die het overlijden van een naast familielid natuurlijk met zich meebrengt.

  • Er wordt ook overwogen om de voorwaarde af te schaffen dat het onroerend goed dat werd gebruikt als hoofdverblijfplaats van de overledene en zijn of haar echtgenoot gedurende vijf jaar vóór het overlijden bewoond moet zijn geweest om in aanmerking te komen voor belastingvoordelen voor de langstlevende echtgenoot (vrijstelling) of de rest van de directe lijn (gunstig tarief), aangezien dit ernstige gevolgen zou kunnen hebben die ongepast noch gerechtvaardigd zijn.

Bronnen :

https://www.wallonie.be/fr/actualites/reduction-des-droits-denregistrement-de-succession-et-de-donation

https://www.notaire.be/nouveautes/detail/droit-denregistrement-a-3-en-wallonie-quelques-precisions

https://www.notaire.be/immobilier/les-droits-denregistrement-abattements-et-taux-reduits/droits-denregistrement-en-region-wallonne/abattement-en-cas-dhabitation-unique-en-wallonie

https://www.notaire.be/immobilier/aspects-fiscaux-de-lachat-la-vente-dun-bien/le-cheque-habitat-en-region-wallonne

https://www.wallonie.be/fr/demarches/beneficier-du-cheque-habitat

https://www.notaire.be/immobilier/les-droits-denregistrement-abattements-et-taux-reduits/droits-denregistrement-en-region-wallonne/taux-reduit-en-cas-dhabitation-modeste